14 C
Vietnam
Thứ bảy, Tháng mười hai 14, 2024

Formosa lấn biển làm bãi xỉ thải: Cần giám sát thận trọng

Không nên bỏ qua

Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh đã đưa ra kế hoạch mở rộng quy mô nhà máy và xây dựng khu vực lấn biển rộng khoảng 300ha để xử lý và tái chế xỉ thải từ năm 2008. Dự án này đã được phê duyệt quy hoạch bởi chính quyền địa phương, nhằm nâng cao năng lực sản xuất và bảo vệ môi trường địa phương.

Trong cuộc trao đổi với Đất Việt vào ngày 8/8, TS Tô Văn Trường đã nhấn mạnh rằng chúng ta không bị ép buộc phải lựa chọn những công việc đem lại sản phẩm với chuỗi hậu quả nguy hiểm hoặc cực kỳ vất vả để xử lý.

“Đối với nền kinh tế của chúng ta, tốt nhất là cần tránh các sản phẩm có nguồn gốc kém chất lượng, thay vào đó, có rất nhiều sản phẩm khác có chất lượng cao hơn và thân thiện hơn với môi trường. Việc chuyển đổi từ xử lý xỉ thải thành vật liệu xây dựng không chỉ là vấn đề công nghệ và lý thuyết, mà hầu như không có vấn đề nào không thể giải quyết được.”

Formosa lấn biển làm bãi xỉ thải
Formosa lấn biển làm bãi xỉ thải

“Tuy nhiên, đoạn đường này có những thách thức về kinh tế, xã hội, văn hóa… khó khăn hơn nhiều, thậm chí là những thách thức quyết định! Tôi mong các nhà làm chính sách và các nhà khoa học sẽ chú ý đến điều này.”

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phát đi thông cáo công khai kịp thời, làm rõ nội dung của báo cáo đánh giá tác động môi trường được Bộ phê duyệt từ năm 2008 và quy hoạch sử dụng đất cho khu vực lấn biển được tỉnh Hà Tĩnh chấp thuận. Dự án của Formosa đã được lập kế hoạch sử dụng 281,6 ha để lưu giữ xỉ thải.

Việc công khai như vậy giúp tránh được việc thực hiện trước, xử lý hậu quả sau, có thể phức tạp và tốn kém nếu xảy ra sự cố môi trường sau khi đã tiến hành xả thải. Hiện nay, diện tích xây dựng bãi xỉ của Formosa đã được điều chỉnh xuống chỉ còn 143 ha, phần còn lại đang được chuyển đổi thành khu vực lưu trữ nguyên liệu cho giai đoạn 2 của dự án.

Theo tôi biết, các nhà máy sản xuất thép tổ hợp trên toàn cầu, như Nhà máy thép Gwangyang và Nhà máy thép Pohang ở Hàn Quốc, cũng có khu vực lấn biển để lưu giữ xỉ thải. Hiện nay, Formosa chưa xả bất kỳ chất thải nào trong khu vực đã được đê chắn xây dựng.

Tuy nhiên, chất ô nhiễm chính từ xỉ lò cao là kim loại nặng, có hại cho sức khỏe con người và môi trường sinh thái, cần được phân loại theo tiêu chuẩn để xử lý đúng cách.

“Bộ yêu cầu thiết kế bãi lưu giữ xỉ thải phải tuân thủ nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn bãi lưu giữ chất thải rắn công nghiệp thông thường (CNTT) theo TCXDVN 261:2001 của Bộ Xây dựng; xung quanh bãi được xây bờ đê kiên cố chống sóng biển bằng đá khối cao khoảng 7m, phía trong đê được phủ 02 lớp vải chống thấm ngang (hiện tại FHS đã thi công xong bờ đê này).

Phía trong tiếp tục được xây dựng thành các ô lưu giữ chất thải rắn CNTT với các đê bao kiên cố chống thấm ngang.

Phần đáy được yêu cầu chống thấm đáy bằng sét và lớp vải địa kỹ thuật theo tiêu chuẩn; trong các ô sẽ thiết kế hệ thống thu gom nước mưa chảy tràn, được bơm về hệ thống xử lý nước thải và tái sử dụng cho các hoạt động của khu liên hợp.

Phương án thiết kế cụ thể bãi lưu giữ xỉ thải CNTT sẽ được FHS trình Bộ Tài nguyên và Môi trường, các Bộ ngành xem xét đánh giá vào cuối tháng 8/2017.

Bãi xỉ thải của FHS chỉ được phép lưu giữ chất thải rắn CNTT, không được lưu giữ chất thải nguy hại (CTNH); tất cả các CTNH phát sinh từ hoạt động của FHS yêu cầu phải được quản lý và xử lý theo quy định.

Bộ yêu cầu xỉ thải phát sinh từ lò cao, xưởng luyện thép phải được phân loại, phân định chặt chẽ theo quy định và được thu hồi, tái sử dụng tối đa tài nguyên; hạn chế mức tối thiểu khối lượng chất thải rắn CNTT mang lưu giữ tại bãi”, ông Trường phân tích.

Cần phải giám sát hàng giờ

Bộ Tài nguyên và Môi trường quyết tâm xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm chất lượng môi trường tại FHS, theo chuyên gia cho biết, từ tháng 7/2016, Bộ đã thành lập Tổ giám sát hoạt động khắc phục sự cố môi trường tại FHS, với sự tham gia của các Bộ ngành, tỉnh Hà Tĩnh và các nhà khoa học, đảm bảo việc giám sát thường xuyên và liên tục hàng ngày.

Hiện tại, nước thải và khí thải từ FHS trước khi xả ra môi trường đều được giám sát chặt chẽ thông qua hệ thống quan trắc trực tuyến 24/24 (nước thải tại 4 trạm và hệ thống hồ sinh học, khí thải tại 20 ống khói), đảm bảo các chỉ tiêu môi trường luôn đạt quy chuẩn. Dữ liệu quan trắc trực tuyến được liên kết với Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh và Tổng cục Môi trường để được giám sát.

Ngoài ra, nước thải được tổ giám sát tại FHS lấy mẫu phân tích 3 lần/ngày, khí thải lấy mẫu phân tích 1 lần/ngày. Kết quả phân tích từ tháng 7/2016 đến nay cho thấy chất lượng nước thải của FHS luôn đáp ứng các tiêu chuẩn cho phép.

Nước thải và khí thải từ FHS trước khi xả ra môi trường được giám sát chặt chẽ
Nước thải và khí thải từ FHS trước khi xả ra môi trường được giám sát chặt chẽ

Đối với chất thải rắn, các loại phát sinh trong quá trình sản xuất của FHS đã được đăng ký và quản lý theo quy định. Chẳng hạn như rác thải sinh hoạt, chất thải nguy hại, và chất thải rắn công nghiệp thông thường (CNTT) đã được chuyển giao cho các đơn vị có chức năng để xử lý. Các loại chất thải như thạch cao và tro bay từ nhà máy nhiệt điện là chất thải rắn CNTT đã được FHS ký hợp đồng xuất khẩu ra nước ngoài.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng yêu cầu FHS lấy mẫu, phân tích và phân loại các loại chất thải rắn từ tất cả các dòng sản xuất và các hệ thống xử lý nước tuần hoàn trong quá trình sản xuất thép, dưới sự giám sát và kiểm tra của Tổ giám sát liên ngành.

Cơ quan Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tiến hành phân loại và đánh giá các loại chất thải tại FHS, xác định rõ ràng những loại chất thải nào thuộc loại công nghiệp thông thường (CNTT) và loại nào là nguy hại, đồng thời xác định khối lượng phát sinh. Việc này nhằm đảm bảo FHS quản lý chặt chẽ theo quy định, đồng thời thực hiện kiểm tra đánh giá định kỳ hoặc khi có sự thay đổi về nguồn nguyên liệu, nhiên liệu đầu vào hoặc tỷ lệ phối trộn nguyên vật liệu trong quá trình sản xuất, để kiểm soát chặt chẽ tất cả các loại chất thải phát sinh.

Quá trình thi công xây dựng bãi xỉ thải của FHS được Tổ giám sát liên ngành kiểm tra và giám sát thường xuyên, đánh giá nghiêm ngặt theo các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy chuẩn bảo vệ môi trường. Bãi xỉ được xây dựng đảm bảo tiêu chuẩn bãi lưu giữ chất thải rắn thông thường, bao gồm bờ đê kiên cố bằng đá cao khoảng 7m và các lớp vải lọc chống thấm như đã được phê duyệt. Việc khảo sát địa chất và đánh giá khả năng chống thấm cũng đã được thực hiện để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho bãi xỉ thải.

Bộ TN-MT đã yêu cầu FHS nghiên cứu và đề xuất phương án xây dựng bãi lưu giữ xỉ thải theo đúng các tiêu chuẩn, đảm bảo chất lượng và an toàn cao nhất. Sau khi hoàn thành xây dựng, Bộ sẽ tiến hành kiểm tra nghiệm thu để đảm bảo các công trình đúng thiết kế và đáp ứng các quy chuẩn bảo vệ môi trường.

Về giám sát, các hoạt động của FHS sẽ được kiểm tra và giám sát chặt chẽ để đảm bảo chỉ các loại chất thải thông thường không gây hại tới môi trường mới được đổ vào bãi xỉ thải. Việc đảm bảo an toàn và hạn chế tối đa rủi ro cho môi trường là mục tiêu hàng đầu trong quá trình này.

Đánh giá từ chuyên gia cho thấy, việc này có thể giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực lên môi trường và hệ sinh thái, nhưng điều quan trọng là thực hiện đúng quy trình phân loại, kiểm tra và giám sát để tránh các hậu quả không mong muốn.

Có thể bạn quan tâm

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Bài viết mới nhất